Αθήνα, Σεπτέμβριος 2022.

Ενίοτε οι γνώσεις από τις σπουδές μου ως Χημικός Μηχανικός αναδύονται στην καθημερινότητά μου. Σε διάφορες αποφάσεις, μικρές ή μεγάλες, επιστρατεύω την έννοια του ισοζυγίου της ενέργειας προκειμένου να αποφασίσω αν μπορώ ή δε μπορώ. Η προσέγγισή μου σπάνια χαρακτηρίζεται από το “δεν υπάρχει δε μπορώ, υπάρχει δε θέλω” καθώς το να βρεις αν πραγματικά θέλεις μάλλον πρέπει πρώτα να το δοκιμάσεις! Οι συνέπειες του να κάνεις αυτό που θέλεις ενίοτε είναι άγνωστες κι απρόβλεπτες. Ο δικός μου πρακτικός νους έρχεται και αξιολογεί τι μου χρειάζεται για να κάνω το “θέλω, “μπορώ”. Θα πρέπει να θυσιάσω κάτι που με ευχαριστεί ή θα πρέπει να βελτιώσω κάποια συνήθειά μου; Θα πρέπει να συγκρουστώ με τις αξίες μου ή θα πρέπει να καλλιεργήσω κάποιες δεξιότητες;

Έκανα την εισαγωγή για να εξηγήσω πώς τεκμηριώνω την ανίχνευση της ισορροπίας μεταξύ προσωπικού χρόνου και εργασιακού χρόνου. Η σημασία του εργασιακού χρόνου δεν είναι κοινή για όλους. Σέβομαι τους εργαζόμενους που επιλέγουν μια δραστηριότητα για βιοποριστικούς λόγους όσο και τους εργαζόμενους που “αφιερώνονται” στο αντικείμενό τους. Δεν έχουμε όλοι μας στη ζωή τις ίδιες αξίες. Ωστόσο, από όποια σκοπιά κι αν βλέπει ο καθένας μας την εργασία ή καριέρα, θεωρώ πως οφείλει να διακρίνει αν αυτό που ζεί του/της προσφέρει ικανοποίηση, ηρεμία και ποιοτική ζωή σύμφωνα με τις αρχές του/της, αν τον κάνει καλύτερο άνθρωπο.

Προχωρώντας, βάζω στην εξίσωση τη λέξη “όρια”. Πολυφορεμένη, πολυσυζητημένη, buzz-word, αλλά και πολύ σαφής. Τα όρια πρέπει να γίνονται σαφή, κυρίως σε εμάς που τα θέτουμε, και μετέπειτα στον κύκλο μας, με ξεκάθαρο, λεκτικό τρόπο. Το χρέος στον εαυτό μας είναι να αντιλαμβανόμαστε εγκαίρως τις κόκκινες γραμμές μας, τις καταστάσεις που τείνουν να μας αλλάξουν με ασύμβατο προς την προσωπικότητά μας τρόπο. Η κούραση και η ανασφάλεια είναι οι κυριότεροι λόγοι που ενδεχεται να προκαλέσουν την παραβίαση των ορίων. Το σώμα μας όμως δεν απατάται: η ναυτία, η αναταραχή, η ένταση είναι ενδείξεις ότι παραβιάζουμε τα όριά μας. Και καλό είναι να ακούμε το σώμα μας. Ένας καλός ύπνος, μια ημέρα με ισορροπημένη διατροφή και καλή παρέα μπορούν να μας επαναφέρουν στην ιοσρροπία, στην ηρεμία.

Από τη φιλοσοφία της Yoga που έχω στη ζωή μου εδώ και αρκετά χρόνια, κρατώ ένα γνωμικό που με έχει βοηθήσει : “η ευτυχία δεν είναι μια μόνιμη κατάσταση, η μόνιμη γαλήνη του νου όμως μπορεί να επιτευχθεί”. Έτσι, στην πορεία προς την εσωτερική ηρεμία, σημαντικό ρόλο για μένα παίζουν οι “συνοδοιπόροι” μου, προσπαθώντας να περνώ όσο περισσότερο χρόνο μπορώ με τους ανθρώπους της ζωής μου, για να νιώθω την αγάπη και τη σύνδεση, αλλά και να γνωρίζω ανθρώπους που πρεσβεύουν σημαντικές αξίες για να γίνομαι καλύτερη.

Κύθηρα, Ιούλιος 2021.

Διαδρομή με ταξί από το Καψάλι στο “Αλέξανδρος Ωνάσης”, το αεροδρόμιο του νησιού. Είμαι στο πίσω κάθισμα, ανάμεσα στις κόρες μου που γέρνουν απαλά πάνω μου, απρόθυμες να γυρίσουν από τις ολιγοήμερες διακοπές.

Η πλεονεκτική μου θέση στο ταξί μού δίνει τη δυνατότητα να απολαμβάνω το γαλάζιο, θυμαρίσιο Κυθηραϊκό ορίζοντα από το παρμπρίζ, μια θέα που γεννά μεσήλικες σκέψεις και ανεκπλήρωτα όνειρα. Μιας ζωής με νόημα και ουσία που εξελίσσεται με την ηλικία, με θέλω που αναπόφευκτα και απρόβλεπτα, αλλάζουν.

“Πρώτη φορά στο νησί;” ακούγεται η φωνή του νεαρού οδηγού.

“Τρίτη συνεχόμενη, και σίγουρα θα συνεχίσουμε έτσι!”, απαντώ με χαρά που η διαδρομή αναμένεται να γεμίσει με κουβέντα.

Μαθαίνω πως ο Κοσμάς είναι 25 χρονών, νέος απόφοιτος του τμήματος Πληροφορικής του ΟΠΑ, τελείωσε και στρατό κι επέστρεψε στο νησί. Η οικογένειά του παράγει θαυμάσιο θυμαρίσιο μέλι -τα Κύθηρα φημίζονται παγκοσμίως για την ποιότητα του μελιού τους. Γέννημα-θρέμα των Κυθήρων, είχε στόχο τη σχολή Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ αλλά την έχασε για μερικά μόρια.

Αυθόρμητα, αστειευόμενη, του λέω “Θές να σου χαρίσω το πτυχίο μου; Σε μένα συνέβη το αντίθετο! Τελείωσα Χημικός Μηχανικός, αλλά άλλο ήθελα να γίνω (κι άλλο θέλω τώρα..)”

“Είστε απόφοιτος Χημικός Μηχανικός ΕΜΠ;” , ρωτά σαν εντυπωσιασμένος ο Κοσμάς.

Απαντώ ταπεινά πως ναι και δικαιολογώ τον εαυτό μου πως όταν εισήχθη στη σχολή δεν ήξερα καν τη διαφορά μεταξύ Χημικού και Χημικού Μηχανικού. Αλάνθαστη συνταγή Ελληνικής εκπαιδευτικής πραγματικότητας: αν και ήμουν απουσιολόγος σε όλες τις τάξεις, η ανεπάρκεια επαγγελματικού προσανατολισμού και συσχετισμού προσωπικών και μαθησιακών δεξιοτήτων, η σχολή Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ ήταν για μένα απλά μια υψηλόβαθμη εγγραφή στο μηχανογραφικό.

Ονειρεύτηκα ότι είμαι 45 χρόνων, έχω μια μελισσοκομική επίχειρηση και μένω στα Κύθηρα μαζί με την οικογένειά μου. Ονειρεύτηκα ότι είμαι η Ελένη του τώρα αλλά με τη ζωή αλλιώς.

Λυπήθηκα που, 26 χρόνια μετά από εμένα, ένα νέο παιδί σπούδασε κάτι σπουδαίο αλλά που δεν ήταν αυτό που ήθελε, που υπάρχουν ακόμα άξια παιδιά με ανεκπλήρωτα όνειρα.